[:EL]Μετά τον θάνατο του Βαγγέλη Γιακουμάκη, η ελληνική κοινωνία άνοιξε τα μάτια της σε ένα φαινόμενο που καιρό την βασάνιζε ανεπηρέαστο. Ο όρος “ bullying” (σχολικός εκφοβισμός) έγινε τόσο οικείος, που αποτέλεσε βήμα καθημερινού διαλόγου από τα ΜΜΕ μέχρι τις παρέες εκπαιδευτικών. Από άποψη ψυχολογίας πρέπει να τονισθεί ότι το bullying είναι σύνθετο πρόβλημα που κατατρώει σαν σαράκι όχι μόνο το άτομο που το υφίσταται, στο οποίο φαίνονται οι άμεσες συνέπειες, αλλά και σε όλη την κοινότητα (είτε αυτή λέγεται σχολείο, είτε οικογένεια είτε χώρος εργασίας κτλ.) που το θρέφει στους κόλπους της.
Μπορούμε όμως να καταπολεμήσουμε το bullying; Γίνεται να βάλουμε ένα τέλος στις μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες συνέπειες του ή ακόμα καλύτερα να προβλέψουμε και να εξαλείψουμε την εμφάνισή του; Σε αυτά τα ερωτήματα έδωσαν την απάντηση 4 φοιτητές του Πολυτεχνείου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Η πρωτοποριακή εφαρμογή που σχεδίασαν, ονόματι “Amanda”, έxει ως στόχο την καταπολέμηση του επικίνδυνου αυτού φαινομένου.
Ο Βασίλης Μπαλτατζής, η Μαργαρίτα Μπίντση, ο Γεώργιος Σχινάς και ο Ηλίας Χρυσοβέργης, με την καθοδήγηση του καθηγητή του τμήματος και μέντορά τους, Λεόντιου Χατζηλεοντιάδη, δημιούργησαν μία εφαρμογή εικονικής πραγματικότητας για κινητά τηλέφωνα, στην οποία ο χρήστης ενημερώνεται για το φαινόμενο του bullying (σχολικός εκφοβισμός) και μαθαίνει τρόπους για την αντιμετώπισή του. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα παιχνίδι που ανιχνεύει τις διαθέσεις του παιδιού και στοχεύει στην “καλλιέργεια” της ενσυναίσθησης. Η προσπάθεια των παιδιών ανταμείφθηκε καθώς έλαβαν μέρος στον διαγωνισμό της Microsoft Imagine Cup 2016 οπού κατέλαβαν την 1η θέση στην κατηγορία World citizeship και τη δεύτερη θέση σε όλες τις κατηγορίες.
Η TEDx-ομάδα υπερασπιζόμενη για ακόμη μια φορά το motto “ ideas worth spreading” δεν θα μπορούσε να μην προβάλλει αυτή την καινοτομία που έκανε την χώρα μας υπερήφανη στο εξωτερικό. Ας τους “ακούσουμε” λοιπόν!
Πως ξεκίνησε το όλο εγχείρημα; Παρά το γεγονός ότι είστε όλοι φοιτητές του Πολυτεχνείου, επιλέξατε να ασχοληθείτε με το bullying, που θεωρείται κυρίως ψυχολογικό και κοινωνικό φαινόμενο. Ποιο ήταν το κίνητρο για την ενασχόληση με αυτό το πρόβλημα;
Πολλές φορές ένα δυσάρεστο γεγονός αποτελεί πηγή έμπνευσης και δυστυχώς κάτι τέτοιο έγινε και στη δική μας περίπτωση. Η εφαρμογή μας πήρε το όνομα της από την Amanda Todd, η οποία σε ηλικία 15 χρονών αποφάσισε να βάλει τέλος στη ζωή της, αφότου υπέστη bullying, σωματικής, ψυχολογικής και σεξουαλικής βίας. Πριν το θάνατο της δημοσίευσε ένα βίντεο, στο οποίο εξιστορούσε την τραγική ιστορία της μέσα από μια σειρά από κάρτες. Το βίντεο αυτό απέκτησε μεγάλη δημοσιότητα και η Amanda έγινε σύμβολο κατά του bullying και πηγή έμπνευσης για εμάς. Η εφαρμογή μας είναι ένας φόρος τιμής στην Amanda, ώστε οι επόμενες γενιές να μην έχουν αντίστοιχα βιώματα.
Το bullying είναι ένας όρος που εμφανίζεται στην καθημερινότητα μας. Ωστόσο, αν αναζητήσει κανείς τους τρόπους με τους οποίους επιχειρείται η πρόληψη και η αντιμετώπιση του δε θα μείνει ικανοποιημένος. Οι ομιλίες και τα ερωτηματολόγια που χρησιμοποιούνται δεν έχουν τον απαραίτητο αντίκτυπο στα παιδιά. Αποφασίσαμε, λοιπόν, να αξιοποιήσουμε τις τεχνολογικές μας γνώσεις για να φτιάξουμε ένα μέσο το οποίο μπορεί να επικοινωνήσει άμεσα με τα παιδιά και στη δική τους γλώσσα, την τεχνολογία.
Έχετε αναφέρει ότι εκτός από την βασική εφαρμογή που απευθύνεται στα παιδιά, θα σχεδιαστούν και άλλες για εκπαιδευτικούς και γονείς. Ποια θα ήταν για εσάς η ολοκληρωμένη υλοποίηση της αρχικής ιδέας;
Γνωρίζοντας ότι στο bullying (σχολικός εκφοβισμός) εμπλέκονται και παίζουν καθοριστικό ρόλο εκτός από τα παιδιά και οι ενήλικες, θεωρούμε σημαντικό ότι στην λύση μας θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται και οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί και οι ψυχολόγοι, ο καθένας με τον δικό τους διαφορετικό τρόπο. Μέχρι στιγμής έχουμε ένα σχέδιο για το τι θα συμπεριλαμβάνουν οι εφαρμογές των εκπαιδευτικών και των ψυχολόγων και στην συνέχεια θα ξεκινήσουμε την σχεδίαση και της εφαρμογής για τους γονείς. Για εμάς η ολοκληρωμένη υλοποίηση της αρχικής μας ιδέας συμπεριλαμβάνει μία ολιστική και πολυδιάστατη λύση η οποία αντιμετωπίζει δραστικά το πρόβλημα από όλες τις πλευρές του.
Η εφαρμογή σας θα βοηθήσει στην επίλυση ενός πολύ σημαντικού προβλήματος, παρόλα αυτά φαντάζομαι ότι το κόστος της υλοποίησης της λόγω της τεχνολογίας που χρησιμοποιείτε είναι μεγάλο. Έχουν ενδιαφερθεί ανάλογοι φορείς να χρηματοδοτήσουν από εδώ και πέρα την προσπάθεια σας;
Σαφώς και το κόστος όλου του συστήματος είναι πάρα πολύ μεγάλο και για αυτό είναι αδύνατο για μία ομάδα 4 ατόμων να το υλοποιήσει. Όσον αφορά τους φορείς που έχουν ενδιαφερθεί μέχρι στιγμής, αρχικά είναι η Microsoft η οποία μας βοηθάει συμβουλευτικά και οικονομικά να καταθέσουμε αίτηση για να πατεντάρουμε την εφαρμογή στην Αμερική. Επιπλέον, είναι η Helexpo με την οποία ξεκινήσαμε συνεργασία στα μέσα Ιουλίου, προκειμένου να συμμετάσχουμε στην 81η ΔΕΘ στο φεστιβάλ Τέχνης, Επιστήμης και Τεχνολογίας, μέρος του πανευρωπαικού project “ARTECITYA-Envisioning the city of tomorrow (2014-2018)”.
Η ιδέα σας είναι πολύ πρωτοποριακή ειδικά για το ελλαδικό πλαίσιο. Νομίζετε ότι θα εφαρμοστεί εύκολα στο υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα;
Είναι πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί αυτή η ιδέα στα ελληνικά σχολεία για διάφορους λόγους. Μέχρι στιγμής, έχουμε δείξει και τεστάρει την εφαρμογή μας σε ιδιωτικά σχολεία και σε φροντιστήρια, ενώ προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε και δημόσια σχολεία αλλά για λόγους γραφειοκρατίας και έλλειψης χρόνου δεν μπορέσαμε να πάμε. Ελπίζουμε από την νέα σχολική χρονιά να καταφέρουμε να δείξουμε την εφαρμογή μας σε όσα περισσότερα παιδιά μπορούμε σε δημόσια αλλά και σε ιδιωτικά σχολεία.
Ποια πιστεύετε πως είναι η κατάσταση σε σχέση με τα κρούσματα Bullying στην Ελλάδα;
Η κατάσταση στην Ελλάδα όσον αφορά το bullying σίγουρα δεν είναι υπό έλεγχο. Πολύ συχνά ακούγονται στα ΜΜΕ περιστατικά σχολικού εκφοβισμού ενώ όλοι μας γνωρίζουμε κάποιο είτε από προσωπική εμπειρία είτε από τον κοινωνικό μας περίγυρο. Επομένως, πρέπει όλοι μας να δράσουμε και να πούμε “ΟΧΙ” στο bullying είτε είμαστε γονείς, είτε εκπαιδευτικοι, είτε ψυχολόγοι είτε πολίτες αυτής της χώρας.
Τέλος, τι συμβουλές θα δίνατε σε κάποιον που έχει δεχθεί Bullying στη ζωή του;
Είναι πολύ σημαντικό για το άτομο που έχει δεχθεί bullying στη ζωή του να μην κλείνεται στον εαυτό του και να προσπαθεί να το αντιμετωπίσει. Αυτό μπορεί να το επιτύχει μιλώντας σε ένα δικό του άτομο ώστε να καταφέρει να αποκτήσει την ψυχική δύναμη που χρειάζεται και να σταθεί απέναντι στον θύτη. Καλό θα ήταν να το αντιμετωπίσει έγκαιρα τη στιγμή που συμβαίνει. Αν παρόλα αυτά δεν το κατάφερε τότε ποτέ δεν είναι αργά για να το συζητήσει με κάποιον ώστε να φύγει από μέσα του. Στο κλίμα των διθυραμβικών πανηγυρισμών για το κατόρθωμα της Άννας Κορακάκη επισημαίνουμε μια ακόμα επιτυχία στον χώρο της επιστήμης που αποδεικνύει ότι οι νεαροί Έλληνες δεν διαθέτουν υποδομές αλλά έχουν όμως κίνητρο και γνώσεις. Για όσους θα ήθελαν να δοκιμάσουν την εφαρμογή ή ίσως απλά να συγχαρούν από κοντά τα παιδιά θα μας περιμένουν στο περίπτερο 17 κατά τη διάρκεια της 81ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης υπό την χορηγία της Helexpo.
[:]