Η κλιματική κρίση όπως έχει εκδηλωθεί τις τελευταίες δεκαετίες , ασκεί τεράστια πίεση στην καθημερινή ζωή όλων. Η επιθετική αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη , σε συνδυασμό με την περιβαλλοντική ρύπανση , δημιουργεί την ανάγκη για την διαμόρφωση ενός συντονισμένου πλαισίου δράσης για την διασφάλιση της ευημερίας του πλανήτη.
Κλιματική κρίση: οι επιπτώσεις
Μια από τις σημαντικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης είναι η καταστροφή της πολιτισμικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Ακραία καιρικά φαινόμενα όπως η όξινη βροχή , οι αυξημένες θερμοκρασίες θέτουν σε κίνδυνο μνημεία ανεκτίμητης πολιτισμικής αξίας. Ο πολιτισμός , είτε στην υλική είτε στην άυλη μορφή του , δέχεται καθημερινά πιέσεις από την ολοένα και πιο επιθετική κλιματική κρίση.
Η καταστροφή του πολιτισμικού πλούτου , πέρα από τα αμέτρητα ψυχικά και ψυχολογικά τραύματα που θα αφήσει στον ανθρώπινο πληθυσμό, θα διαταράξει κάθε μορφής οργανωμένη κοινωνία ανά τον πλανήτη. Ο πολιτισμός δεν αποτελεί μόνο τα μνημεία και τα μουσεία. Είναι ο τρόπος ζωής , οι ιδέες ,αρχές και αξίες που φέρει ο καθένας από εμάς. Η κλιματική κρίση απειλεί την επιβίωση μας και κατ’ επέκταση την πολιτισμική παρακαταθήκη κάθε χώρας , καθώς η κλιματική αλλαγή είναι ζήτημα που αφορά κάθε κράτος.
Η κλιματική κρίση πρέπει να αντιμετωπιστεί παράλληλα ως πολιτικό και πολιτισμικό ζήτημα. Χωρίς μια οργανωμένη πολιτεία δεν μπορεί να υπάρξει πολιτισμός , και αναλόγως δεν μπορεί να υπάρξει πολιτική και πολιτειακή οργάνωση χωρίς πολιτισμική ταυτότητα και αξίες. Από τις απαρχές της ιστορίας ο πολιτισμός αποτέλεσε την γενεσιουργό αιτία για την οργάνωση των κοινωνικών συνόλων και την συνεπακόλουθη δημιουργία των πολιτικών θεσμών.
Πολιτισμός & Κλιματική κρίση
Η αρχαία Αθήνα , το λίκνο του πολιτισμού και ο τόπος που γεννήθηκε η έννοια της δημοκρατίας, αποτέλεσε τον θεμέλιο λίθο της πολιτισμικής και πολιτικής δραστηριότητας στην Ευρώπη και άφησε μια πλούσια παρακαταθήκη. Ιστορικά ο πολιτισμός και η πολιτική οργάνωση συμβαδίζουν, επομένως, η επίθεση που δέχεται ο πολιτισμός από τις ακραίες κλιματικές κρίσεις ,πρέπει να αντιμετωπιστεί ως επί το πλείστον πολιτικό ζήτημα.
Το συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το ψήφισμα C 466 του 2022 Publications Office (europa.eu) αναγνωρίζει τον πολιτισμό ως αναπόσπαστο στοιχείου της βιώσιμης ανάπτυξης και του θετικού κοινωνικού μετασχηματισμού της Ευρώπης , καθώς θεωρεί την πολιτισμική κληρονομία αστείρευτη πηγή έμπνευσης και καινοτομίας, καθρέφτη ανθρωπιάς και αισθητικής. Η Ευρωπαϊκή ένωση έχει θέσει ως στόχο μέχρι το 2026 την εκπόνηση ενός μαζικού προγράμματος για την γενικότερη προάσπιση του πολιτισμού και την διαφύλαξη της πολιτισμικής κληρονομιάς από την κλιματική κρίση.
Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει την ενίσχυση συμμετοχής στο πολιτιστικό γίγνεσθαι, καθώς και τον κοινωνικό ρόλο του πολιτισμού ως μέσο που διαπλάθει διαπροσωπικές σχέσεις ανάμεσα στους πολίτες , την στήριξη των ανθρώπων που ασχολούνται με τους τομείς του πολιτισμού και της δημιουργικότητας , την Καλλιτεχνική ελευθερία και την οχύρωση των πολιτισμικών μνημείων από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η κλιματική κρίση ας λειτουργήσει ως υπενθύμιση της αναγκαιότητας για παγκόσμια σύμπραξη αναφορικά με την καταπολέμηση των ακραίων καιρικών φαινομένων και των συνεπακόλουθων επιπτώσεων τους. Πέρα από τον πολιτισμό , η κλιματική κρίση απειλεί κάθε επίπεδο της καθημερινής μας ζωής.
Η βιοποικιλότητα , ο φυσικός πλούτος και τα διάφορα οικοσυστήματα που δομούν τον πλανήτη μας απειλούνται από την κλιματική αλλαγή. Σε αυτά προστίθενται και η κάθε έκφανση του ανθρώπινου πολιτισμού. Είναι χρέος της ανθρωπότητας να λειτουργήσει σε ένα συλλογικό πολιτικό και πολιτισμικό επίπεδο για την επιτυχημένη αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και της προάσπισης της παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς.
Ο πολιτισμός έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι οι πολιτισμικές αξίες και αρχές αποτελούν σταθερά σε μια περίοδο συνεχών κρίσεων. Η πολιτισμική δραστηριότητα , πέρα από μέσο κοινωνικής έκφρασης , παράγει ένα πλούσιο πνευματικό φορτίο που ψυχαγωγεί , επιμορφώνει και καλλιεργεί το άτομο. Τέλος , ο πολιτισμός καταφέρνει να ενώσει ανθρώπους διαφορετικών πεποιθήσεων , καταγωγής και καταβολών , σε ένα ολοένα και πιο διχασμένο κόσμο. Είναι στο χέρι μας να διαφυλάξουμε το αγαθό του πολιτισμού , για την διασφάλιση της ευημερίας του ατόμου , της κοινωνίας και εν τέλει του πλανήτη.
Για περισσότερα άρθρα σχετικά με τον Πολιτισμό, μπορείτε να τα αναζητήσετε στη σχετική στήλη Πολιτισμός | TEDxUniversityofMacedonia
