Η κλιματική κρίση ,όπως έχει εκδηλωθεί τις τελευταίες δεκαετίες , αποτελεί την μεγαλύτερη απειλή για τον πλανήτη μας. Οι ανυπολόγιστες περιβαλλοντικές , κοινωνικές και οικονομικές ζημίες που μπορεί να προκαλέσει , καθιστούν επιτακτική την πολύπλευρη και πολυεπίπεδη αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Ήδη διεθνείς φορείς, περιβαλλοντικές και οικολογικές οργανώσεις , κυβερνήσεις προσπαθούν να αναχαιτίσουν τις ακραίες καιρικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης . Παράλληλα όμως προκύπτει μια καινούργια ανάγκη , η οποία μπορεί εν τέλει να εξασφαλίσει την βιωσιμότητα του πλανήτη. Η παιδεία είναι ο θεμέλιος λίθος της κοινωνίας και του ατόμου. Μέσω των εκπαιδευτικών εργαλείων ο άνθρωπος αποκτά βασικές πνευματικές ικανότητες και αναπτύσσει την κριτική σκέψη και την οξυδέρκεια του. Επομένως η ενσωμάτωση μαθημάτων οικολογικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας στα προγράμματα μαθημάτων των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μπορεί να αποβεί αποφασιστική για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Κλιματική κρίση και ΟΗΕ
Η διεθνής κοινότητα έχει αναγνωρίσει τον κομβικό ρόλο της εκπαίδευσης αναφορικά με την κλιματική κρίση. Στο άρθρο 6 της σύμβασης πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την αλλαγή του κλίματος , υπογραμμίζεται η ανάγκη για την δημιουργία , την ανάπτυξη και την εφαρμογή προγραμμάτων εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης αναφορικά με την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της. Η σύμβαση πλαισίου δεσμεύει τα 197 κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών να προχωρήσουν σε αλλαγές στα εκπαιδευτικά προγράμματα όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης , με την δημιουργία προγραμμάτων κατάρτισης για τα φαινόμενα που προκαλεί η κλιματική κρίση. Η Συμφωνία του Παρισιού αναφέρεται στην ανάγκη για την ενίσχυση της εκπαίδευσης σχετικά με την κλιματική αλλαγή.
Η πρακτική εφαρμογή των δεσμεύσεων αυτών πέφτει στην ευχέρεια των κυβερνήσεων των κρατών. Αυτές θα πρέπει να καταφέρουν να ενσωματώσουν την εκπαίδευση και κατάρτιση για την κλιματική αλλαγή σε όλα τα πεδία του εκπαιδευτικού συστήματος. H UNESCO έχει δημοσιεύσει ορισμένες οδηγίες για την προώθηση του ‘κλιματικού αλφαβητισμού’ . Οι κατευθυντήριες οδηγίες αυτές εστιάζουν στην συνεχή κατάρτιση των εκπαιδευτικών ως προς την κλιματική αλλαγή , την ανάπτυξη αναλυτικών προγραμμάτων εκπαίδευσης για μαθητές από ειδικούς σε θέματα παιδείας και επιμόρφωσης, και την γνωστοποίηση και συζήτηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στον δημόσιο τομέα και διάλογο conveng.pdf (unfccc.int)
credits: pixabay
Παρόλα αυτά , η παιδεία σχετικά με την κλιματική αλλαγή δεν αντιμετωπίζεται ως αυτόνομο θέμα. Σε πολλές χώρες, η εκπαίδευση για την κλιματική κρίση εντάσσεται σε διαφορετικά σχολικά θέματα ,υποβαθμίζοντας έτσι την σημασία της κλιματικής εκπαίδευσης. Σύμφωνα με την παγκόσμια έκθεση παρακολούθησης εκπαίδευσής από τις 78 χώρες που έλαβαν μέρος , τα τρία τέταρτα είχαν συμπεριλάβει την αειφόρο ανάπτυξη στα αναλυτικά τους εκπαιδευτικά προγράμματα για την κλιματική κρίση και τις επιπτώσεις της. Η κλιματική αλλαγή αποτελεί ενδεχομένως ένα δύσκολο θέμα , ιδιαίτερα για τους μικρούς μαθητές ADOPTION OF THE PARIS AGREEMENT . Όμως η κλιματική εκπαίδευση , αν και βασίζεται στα επιστημονικά δεδομένα , αποτελεί κάτι πολυδιάστατο και πολυεπίπεδο. Η εκπαίδευση αφορά την δράση και την συμπεριφορά ,καθώς η κλιματική κρίση έχει κοινωνικές και οικονομικές διαστάσεις.
Η κλιματική εκπαίδευση στοχεύει στην προώθηση της ισότητας και της κοινωνικής οργάνωσης. Δίνει έμφαση στην ανάγκη για αλλαγή νοοτροπίας και ευαισθητοποίησης ως προς το περιβάλλον , αλλά παράλληλα δίνει προεκτάσεις σχετικά με την προστασία της κοινωνικής συνοχής , της απαραίτητης πολιτικής συμμετοχής και της περιβαλλοντικής υπευθυνότητας Education for people and planet:. Συνεπώς η κλιματική εκπαίδευση δεν περιορίζεται μόνο στην επιστημονική προσέγγιση της κλιματικής αλλαγής , αλλά και στην δημιουργία υπεύθυνων και ενεργών πολιτών.
Συνοψίζοντας η ενσωμάτωση της κλιματικής κρίσης στην εκπαιδευτική διαδικασία μόνο θετικά μπορεί να επηρεάσει το άτομο. Μέσα από αναλυτικά εκπαιδευτικά προγράμματα , την κατάρτιση των εκπαιδευτικών για τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής και την ευαισθητοποίηση των μαθητών, θα επιτευχθεί η αναχαίτιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Παράλληλα η κλιματική εκπαίδευση θα κατορθώσει να δημιουργήσει υπεύθυνους , συνειδητοποιημένους και ενεργούς πολίτες , εξασφαλίζοντας έτσι την αειφόρο ανάπτυξη αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος.
Για περισσότερα άρθρα σχετικά με την Εκπαίδευση μπορείτε να διαβάσετε στο Blog | TEDxUniversityofMacedonia
