Βιώσιμος τουρισμός. Φαινομενικά, δύο λέξεις αταίριαστες. Φαινομενικά, δύο λέξεις, τις οποίες δεν μπορεί κάποιος να τις ακούσει δίπλα δίπλα. Παρ’όλα αυτά, ξεκινώντας τις αναφορές από τη δεκαετία του ‘80, ο βιώσιμος τουρισμός βρίσκεται όλο και πιο συχνά στο προσκήνιο. Για αρχή, για να καταλάβει κάποιος την έννοια αυτών των δύο λέξεων μαζί, θα πρέπει πρώτα να τις πάρει μία μία ξεχωριστά. Ξεκινώντας από την πιο διαδεδομένη λέξη της καθημερινότητας του μέσου ανθρώπου, ο πρώτος ορισμός αφορά τον τουρισμό.
Το 1942 δίνεται ένας από τους πρώτους ορισμούς από τους Hunziker & Krapf, σύμφωνα με τον οποίο «ο τουρισμός είναι το σύνολο των φαινομένων που δημιουργούνται από ένα ταξίδι και από την παραμονή σε ένα μέρος ατόμων που δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι, εφόσον αυτοί δεν πάρουν άδεια παραμονής εκεί και δεν λαμβάνουν μέρος σε καμία εργασία – εκδήλωση στην περιοχή».
Βιώσιμος Τουρισμός: Ορισμός
Αργότερα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού UNWTO , δίνει τον εξής ορισμό: «ο τουρισμός περιλαμβάνει τις δραστηριότητες των ανθρώπων που ταξιδεύουν και διαμένουν σε προορισμούς και περιοχές άλλες εκτός από αυτές που αποτελούν το συνηθισμένο περιβάλλον τους (π.χ. τον τόπο της μόνιμης κατοικίας τους) και για χρονικό διάστημα που δεν ξεπερνά τον έναν χρόνο με σκοπό την αναψυχή, την ικανοποίηση των επαγγελματικών τους αναγκών κ.ά.».
Περνώντας στη βιωσιμότητα, η συγκεκριμένη λέξη κρύβει μέσα της τις έννοιες διατηρώ, υποστηρίζω και διαρκώ. Σύμφωνα με την Έκθεση Brundtland για την Παγκόσμια Επιτροπή Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης, η βιωσιμότητα ορίζεται ως εξής: είναι η ανταπόκριση στις ανάγκες του σήμερα χωρίς να διακυβεύεται η ικανότητα των μελλοντικών γενεών να ανταποκριθούν στις δικές τους ανάγκες.
Αλλά πώς παντρεύονται επιτυχώς αυτές οι δύο έννοιες; Τι είναι ο βιώσιμος τουρισμός και πώς μπορεί να επιτευχθεί στη σύγχρονη κοινωνία; Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού (UNWTO) ο βιώσιμος, ή αλλιώς αειφόρος, τουρισμός είναι «ο τουρισμός που λαμβάνει πλήρως υπόψη του τις υφιστάμενες και μελλοντικές οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις του και ανταποκρίνεται στις ανάγκες των επισκεπτών, του κλάδου και των κοινοτήτων στους προορισμούς υποδοχής».
Και παρόλο που όταν κάποιος συναντήσει αυτόν τον όρο μπορεί να σκεφτεί ότι είναι κάτι το ουτοπικό και μη πραγματοποιήσιμο, στην πραγματικότητα, ο βιώσιμος τουρισμός κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος και μάλιστα είναι πιο εύκολο όταν κάποιος συνειδητά αποφασίζει να τον εξασκήσει.
Ο ταξιδιώτης, ή ο τουρίστας στην προκειμένη περίπτωση, είναι αυτός που θα επιλέξει να οργανώσει ένα «πράσινο» ταξίδι με τις επιλογές που θα κάνει σε όλες τις φάσεις του ταξιδιού. Ξεκινώντας από τη μετακίνηση, οι εναλλακτικοί τρόποι ταξιδιού (τρένο, λεωφορείο, πλοίο), εκπέμπουν μικρότερο ποσοστό διοξειδίου του άνθρακα σε σχέση με το -από σχεδόν όλους- προτιμώμενο μέσο μεταφοράς, το αεροπλάνο.
Το πρώτο βήμα προς τον βιώσιμο τουρισμό, είναι η μείωση του οικολογικού αποτυπώματος του ταξιδιώτη, εξάλλου.Επιπλέον, κάποιος μπορεί να στηρίξει την τοπική κοινωνία με την επιλογή καταλύματος, αλλά και με την επιλογή της τοπικής κουζίνας και των τοπικών προϊόντων. Βιώσιμος Τουρισμός δεν είναι μόνο ο πράσινος τουρισμός, αλλά ένας ταξιδιώτης που θα σεβαστεί τον τόπο και τους ανθρώπους που τον φιλοξενούν.
Είναι σημαντικό να υπάρχει σεβασμός στην πολιτιστική κληρονομιά, τα ήθη και τα έθιμα, καθώς η απώλεια της αυθεντικότητας μαστίζει τους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς. Από την πλευρά της κοινωνίας, οι τοπικοί φορείς καλούνται κι εκείνοι να αναλάβουν δράση προς όφελος του τοπικού πληθυσμού. Ο αειφόρος ή βιώσιμος τουρισμός, πέρα από μια νέα τάση της μόδας, αποτελεί και μια στροφή. Μια στροφή προς τη διατήρηση, την υποστήριξη και τη διάρκεια, τόσο του πλανήτη όσο και του ανθρώπινου πολιτισμού. Ο Βιώσιμος πολιτιστικός τουρισμός θα αποτελέσει τα επόμενα χρόνια σημαντική πρόκληση και ανάγκη για την βιωσιμότητα του τουριστικού προϊόντος ώστε τα πολιτιστικά υλικά και άυλα αγαθά να μεταφέρονται από γενιά σε γενιά.
Για περισσότερα άρθρα σχετικά με την Ψυχαγωγία μπορείτε να διαβάσετε στο: Blog | TEDxUniversityofMacedonia
