Βιώσιμη ανάπτυξη και κλιματική αλλαγή : το μεγάλο ‘στοίχημα ‘ για τον πλανήτη
Η Κλιματική αλλαγή (europa.eu) των τελευταίων δεκαετιών έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία για το μέλλον του πλανήτη μας. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα σε συνδυασμό με την οξυμένη περιβαλλοντική ρύπανση , θέτουν πλέον ένα υπαρκτικό ζήτημα για τον πλανήτη.
Το οικονομικό κόστος για την προστασία του περιβάλλοντος από την κλιματική αλλαγή , σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση , μπορεί να φτάσει στα 190 δισεκατομμύρια . Όμως δεν είναι μόνο οικονομικό το κόστος. Υπολογίζεται πως εάν δεν ληφθεί κανένα μέτρο προστασίας από την κλιματική κρίση , περίπου 400.000 άνθρωποι θα βρίσκουν πρόωρο θάνατο ετησίως από την ατμοσφαιρική ρύπανση και 90.000 από τον καύσωνα.
Επιπλέον 2,2 εκατομμύρια άνθρωποι θα κινδυνεύουν από παράκτιες πλημμύρες κάθε χρόνο. Οι ακραίες αυτές συγκυρίες θα έχουν και ανυπολόγιστες ζημίες στην παροχή νερού αλλά και στον επισιτισμό των κρατών. Εάν η ξηρασία και η άνοδος της θερμοκρασίας συνεχίσει με τους ίδιους ρυθμούς , οι νότιες περιοχές στην Ε.Ε ένωση θα χάσουν το 40% του διαθέσιμου πόσιμου νερού. Η ξηρασία θα συμβάλλει επίσης και στην διατάραξη της γεωργικής παραγωγής , δημιουργώντας επισιτιστική κρίση.
Οι ανυπολόγιστες συνέπειες της κλιματικής κρίσης έχουν ευαισθητοποιήσει μια μεγάλη μερίδα πολιτών , ακτιβιστών και επιστημόνων. Η κλιματική κρίση πλέον αντιμετωπίζεται σε πολιτειακό , πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε , ο ΟΗΕ και περιβαλλοντικές οργανώσεις προτάσσουν την βιώσιμη πράσινη ανάπτυξη ως μέσο για την διαφύλαξη του περιβάλλοντος αλλά και την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών. Η υιοθέτηση της Agenda 2030 των Ηνωμένων Εθνών για την βιώσιμη ανάπτυξη ,σε συνδυασμό με τους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (Sustainable Development Goals ) δημιουργούν τείχος προστασίας στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Στο πλαίσιο αυτό , όλοι οι στόχοι ( SDG) συνδέονται μεταξύ τους , και ως εκ τούτου, απαιτούν μία πολύ πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση όλων των τομέων πολιτικής, από την αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (SDG 1), τη διασφάλιση καθολικής πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας (SDG 3) και εκπαίδευσης (SDG4), την εξασφάλιση της πλήρους απασχόλησης και αξιοπρεπούς εργασίας για όλους (SDG8), τη μείωση των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων (SDG 10), έως την εξασφάλιση της ολοκληρωμένης διαχείρισης των υδατικών πόρων (SDG 6), την προώθηση των Ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) και της ενεργειακής αποδοτικότητας (SDG 7) και την προστασία και βιώσιμη διαχείριση των θαλασσών (SDG 14).
Περιλαμβάνουν, τέλος, και στόχους οριζόντιου χαρακτήρα, όπως η οικοδόμηση αποδοτικών, αξιόπιστων και διάφανων θεσμών (SDG 16) και η ενίσχυση και προώθηση ανοιχτών, συμμετοχικών και δημοκρατικών διαδικασιών ως μέσα για την εφαρμογή τους (SDG 17). Σημειώνεται ότι οι Στόχοι που αφορούν σε τομείς θεματικής αρμοδιότητας του Υπουργείου ενέργειας αντιστοιχούν σε περίπου 7 από τους συνολικά 17 Στόχους (βλ.SDG 6 – ύδατα, SDG 7 – βιώσιμη ενέργεια,SDG11 – βιώσιμες πόλεις,SDG12 – βιώσιμα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης,SDG13 – κλιματική αλλαγή,SDG14 – θαλάσσιο περιβάλλον,SDG15 – βιοποικιλότητα).
Η επίτευξη των 17 στόχων , και των 169 υπό- στόχων, για την βιώσιμη ανάπτυξη καλύπτει το φάσμα της ανθρώπινης ζωής και κάνει απαραίτητες παρεμβάσεις για την προστασία των οικοσυστημάτων και του περιβάλλοντος , αλλά παράλληλα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ουσιώδεις πολιτικές , κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές όχι μόνο διαφυλάσσουν την κοινωνική συνοχή , αλλά μειώνουν τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες, και ενισχύουν την αποτελεσματικότητα και την διαφάνεια των δημοκρατικών θεσμών. Οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης ΟΗΕ (Sustainable Development Goals – SDGs) παράλληλα σέβονται και τις ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας. Ειδικότερα στην Ελλάδα οι SDGs συμβάλλουν στην τόνωση της επιχειρηματικότητας , την ενδυνάμωση της οικονομίας και την προστασία του φυσικού πλούτου της Ελλάδας.
Συνοψίζοντας , η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί ανάγκη των καιρών. Χωρίς ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων που δημιουργεί η κλιματική κρίση, θα προκληθούν ανυπολόγιστες ζημίες για όλο τον πλανήτη. Οι διεθνείς φορείς , οι κυβερνήσεις των κρατών και η Ε.Ε έχουν τα εργαλεία για την αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής και σε συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία των πολιτών , μπορεί να καταφέρει να διαφυλάξει το περιβάλλον αλλά και να αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Περισσότερα άρθρα σχετικά με την Εκπαίδευση και το Περιβάλλον μπορείτε να διαβάσετε στο Blog | TEDxUniversityofMacedonia
